Czym jest sankcja kredytu darmowego? Jak z niej skorzystać? Ile masz czasu na złożenie wniosku, gdzie i w jaki sposób to zrobić?
Zapraszamy do lektury.
Sankcja kredytu darmowego – co to jest?
Sankcja kredytu darmowego została uregulowana w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim z 12 maja 2011 roku. Odnosi się ona zarówno do kredytów konsumenckich, jak i pożyczek udzielanych przez instytucje profesjonalnie zajmujące się tego typu działalnością. W myśl przepisów Kodeksu cywilnego za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową – art. 221.
Omawiana instytucja polega na tym, że pożyczkobiorca (kredytobiorca) ma prawo złożyć wniosek w postaci reklamacji do instytucji, która udzieliła mu pożyczki lub kredytu, o ile nie zostały dopełnione przez tę instytucję ściśle określone w ustawie przesłanki formalne. Jeżeli tak rzeczywiście było, wówczas konsument ma prawo zwrócić jedynie rzeczywistą kwotę udzieloną mu przez instytucję bez dodatkowych odsetek i opłat. Należy silnie podkreślić, że instytucja sankcji kredytu darmowego nie zwalnia w żadnym wypadku od konieczności zwrotu kapitału.
Zaistnienie tego mechanizmu w polskim porządku prawnym wynika z prawa europejskiego i dyrektywy 2008/48/WE w sprawie umów o kredyt konsumencki. Jednakże ta dała państwom członkowskim swobodę w doprecyzowaniu sankcji, o ile będą one skuteczne, proporcjonalne i odstraszające dla instytucji finansowych – art. 23 dyrektywy.
Przesłanki zastosowania sankcji kredytu darmowego
Przesłanki określa art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim, a to ma miejsce wówczas, jeżeli instytucja finansowa narusza art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17, art. 31-33, art. 33a i art. 36a-36c, w takiej sytuacji konsument może skorzystać z sankcji. To znaczy, że jeżeli umowa:
1. nie była zawarta w formie pisemnej lub innej wymaganej przez ustawę,
2. nie określała imienia, nazwiska i adresu konsumenta oraz imienia, nazwiska (nazwę)
i adresu (siedzibę) oraz adresu do doręczeń elektronicznych wpisanego do bazy adresów elektronicznych kredytodawcy i pośrednika kredytowego;
3. nie określała rodzaju kredytu;
4. czasu obowiązywania umowy;
5. całkowitej kwoty kredytu;
6. terminu i sposobu wypłaty kredytu;
7. nie określała stopy oprocentowania kredytu, warunków stosowania tej stopy, a także okresów, warunków i procedury zmiany stopy oprocentowania wraz z podaniem indeksu lub stopy referencyjnej, o ile ma zastosowanie do pierwotnej stopy oprocentowania kredytu; jeżeli umowa o kredyt konsumencki przewiduje różne stopy oprocentowania, informacje te podaje się dla wszystkich stosowanych stóp procentowych w danym okresie obowiązywania umowy;
8. nie określała rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania oraz całkowitej kwoty do zapłaty przez konsumenta ustalonej w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia;
9. zasady i terminu spłaty kredytu, w szczególności kolejności zaliczania rat kredytu konsumenckiego na poczet należności kredytodawcy; jeżeli w ramach kredytu stosuje się różne stopy oprocentowania dla różnych należności kredytodawcy, należy także podać kolejność zaliczania rat kredytu konsumenckiego na poczet różnych należnych sald, dla których stosuje się różne stopy oprocentowania;
10. nie zawierała informacji o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, w szczególności o opłatach,
w tym opłatach za prowadzenie jednego lub kilku rachunków, na których są zapisywane zarówno transakcje płatności, jak i wypłaty, łącznie z opłatami za korzystanie ze środków płatniczych zarówno dla transakcji płatności, jak i dla wypłat, prowizji, marż oraz kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, jeżeli są znane kredytodawcy, oraz warunki, na jakich koszty te mogą ulec zmianie;
11. nie określała rocznej stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, warunków jej zmiany oraz ewentualne innych opłat z tytułu zaległości w spłacie kredytu;
12. sposobu zabezpieczenia i ubezpieczenia spłaty kredytu, jeżeli umowa je przewiduje;
13. terminu, sposobu i skutków odstąpienia konsumenta od umowy, obowiązku zwrotu przez konsumenta udostępnionego przez kredytodawcę kredytu oraz odsetek, a także kwoty odsetek należnych w stosunku dziennym;
14. nie określała praw konsumenta do spłaty kredytu przed terminem oraz procedury spłaty kredytu przed terminem;
15. informacji o prawie kredytodawcy do otrzymania prowizji za spłatę kredytu przed terminem i o sposobie jej ustalania, o ile takie prawo zastrzeżono w umowie;
16. opisu towaru lub usługi;
17. ceny nabycia towaru lub usługi;
18. limitu kredytu;
19. nie określała całkowitego kosztu kredytu;
20. informacji o możliwości żądania w dowolnym momencie spłaty pełnej kwoty kredytu przez konsumenta;
21. informacji o opłatach stosowanych od chwili zawarcia umowy oraz warunkach ich zmiany,
to wówczas można skorzystać z sankcji kredytu darmowego.
Prawo to dotyczy sytuacji, kiedy pożyczkodawca naruszy przepisy o obliczeniu maksymalnej wysokości opłat i odsetek z tytułu zaległości w spłacie kredytu oraz maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu.
Gdzie i jak złożyć wniosek?
Wniosek o sankcję kredytu darmowego składa się w formie reklamacji. Konsument ma rok czasu na jej złożenie od dnia wykonania umowy, to jest spłaty pożyczki lub kredytu. Instytucja finansowa ma 30 dni na ustosunkowanie się do wniosku. Jeżeli odpowiedź będzie negatywa, to zawsze pozostaje jeszcze droga sądowa. Jeżeli będzie pozytywna, to konsument, o ile spłacił już należność, ma prawo żądać zwrotu kwoty nadpłaconej.
Procedurę można rozpocząć osobiście składając wniosek lub korespondencyjnie, na adres siedziby banku lub firmy pożyczkowej, ale nie punktu pożyczkowego. Sankcja kredytu darmowego, to kolejna instytucja prawa, której zadaniem jest chronienie konsumentów i oddziaływanie w sposób prewencyjny na instytucje finansowe, by te jak najskrupulatniej wywiązywały się ze swoich obowiązków ustawowych i nie nadużywały swojej silniejszej pozycji w relacji konsument – pożyczkodawca/bank.
Procedurę można rozpocząć osobiście składając wniosek lub korespondencyjnie, na adres siedziby banku lub firmy pożyczkowej, ale nie punktu pożyczkowego.
Sankcja kredytu darmowego, to kolejna instytucja prawa, której zadaniem jest chronienie konsumentów i oddziaływanie w sposób prewencyjny na instytucje finansowe, by te jak najskrupulatniej wywiązywały się ze swoich obowiązków ustawowych i nie nadużywały swojej silniejszej pozycji w relacji konsument – pożyczkodawca/bank.
