Kilka tygodni temu Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok nakazujący instytucjom pożyczkowym i finansowym zwrot kosztów oraz prowizji przy wcześniejszej spłacie kredytu. Zaraz po tej decyzji UOKiK, kierując się decyzją TSUE, nałożył na firmę pożyczkową Aasa obowiązek rozliczenia się z opłaty przygotowawczej z klientami, którzy dokonali spłaty pożyczki przed terminem.
Polacy bardziej niż oszczędzanie lubią życie na kredyt. Aż 60% ankietowanych przez Związek Banków Polskich bankowców potwierdziło, że wśród polskich klientów przeważa zainteresowanie produktami kredytowymi nad oszczędnościowymi. Dodatkowo 72% ankietowanych deklaruje, że najpopularniejszym produktem finansowym jest kredyt gotówkowy. Na koniec 2018 roku wartość wszystkich zobowiązań gospodarstw domowych w Polsce wyniosła 708,4 mld zł. Dwie trzecie tej kwoty stanowią kredyty mieszkaniowe – Polacy mają ich w portfelach 421,4 mld zł. Obecnie przeciętnie na jednego dorosłego Polaka przypada 22 tys. zł kredytu (źródło: https://zbp.pl/aktualnosci/komunikaty/Zadluzenie-Polakow-rosnie,-ale-wciaz-jest-jednym-z). Do tego nasi rodacy chętnie zadłużają się w firmach pożyczkowych. Z danych BIK wynika, że w 2018 roku zaciągnęli na rynku pozabankowym 571 tys. pożyczek na łączną kwotę 5,1 mld zł (źródło: https://media.bik.pl/informacje-prasowe/420017/perspektywy-rynku-kredytowo-pozyczkowego-na-rok-2019). Właśnie jedną z firm pożyczkowych zainteresował się ostatnio UOKiK. Sprawa dotyczy pożyczkodawcy Aasa Polska.
Wyrok TSUE korzystny dla kredytobiorców
11 września 2019 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok potwierdzający, że w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu lub pożyczki, kredytobiorcy należy się proporcjonalny zwrot wszystkich, poniesionych kosztów. Regulacja ta odnosi się do zobowiązań podlegających ustawie o kredytach konsumenckich, czyli tych, z których korzystają osoby fizyczne do wysokości 255 500 zł.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego z 2008 roku daje kredytobiorcy prawo do wcześniejszej spłaty zobowiązania. Dodatkowo umożliwia mu, zgodnie z art. 16, odzyskanie proporcjonalnej kwoty całkowitego kosztu kredytu. Natomiast kredytodawca w takim przypadku może żądać dodatkowej opłaty nieprzekraczającej 1% kwoty zobowiązania, jednak tylko wtedy, gdy spłata przypada w okresie, gdy oprocentowanie kredytu jest stałe.
Klienci korzystający z opcji wcześniejszego zwrócenia należności mieli świadomość, że za czas, za który nadpłacili kredyt, nie muszą płacić odsetek. Wątpliwości budziły natomiast inne koszty jak prowizja za udzielenie kredytu, opłata przygotowawcza oraz ubezpieczenie. W swoim wyroku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej rozwiewa te niedomówienia, stwierdzając, że postanowienia umów kredytowych nie mogą być formułowane tak, aby obchodzić wymogi dyrektywy.
W związku z tym, że to bank/firma pożyczkowa redaguje umowę kredytową, mógłby w trakcie jej konstruowania przerzucić dużą część kosztów na początek trwania umowy (np. prowizja za udzielenie kredytu). W sytuacji, gdyby prowizja nie podlegała proporcjonalnemu zwrotowi, wtedy bank nie tylko uzyskałby korzyść na początku umowy, ale również dysponowałby ponownie zwróconą kwotą. Zyski takie bank osiągnąłby kosztem kredytobiorcy, co jest wbrew dyrektywie Unii Europejskiej.
Rzecznik Finansowy oraz prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów już w 2016 roku stwierdzili, że klient w momencie wcześniejszej spłaty kredytu ma prawo do proporcjonalnego zwrotu wszystkich kosztów, w tym także prowizji, opłaty przygotowawczej i ubezpieczenia.
Zwrot prowizji dla klientów Aasa
Po głośnym wyroku TSUE UOKiK wydał pierwszą decyzję w sprawie kosztów i wcześniejszej spłaty zobowiązania. Pod lupą urzędu znalazła się warszawska firma pożyczkowa Aasa, która została wezwana do zwrotu kosztów klientom korzystającym z wcześniejszej spłaty pożyczki. UOKiK w swoim orzeczeniu stwierdził, że spółka Aasa, rozliczając się z pożyczkobiorcami, nie zwraca proporcjonalnej części pobranej opłaty przygotowawczej. Tymczasem zgodnie z wyrokiem TSUE i przepisami w takiej sytuacji pożyczkodawca jest zobowiązany do obniżenia wszystkich kosztów pożyczki proporcjonalnie do okresu, o jaki została skrócona umowa. Dodatkowo UOKiK stwierdził, że orzeczenie to dotyczy również kosztów, które zostały pobrane wcześniej. Urząd nakazał spółce natychmiastowe zaprzestanie obciążania opłatą przygotowawczą w pełnej wysokości klientów, którzy przed terminem spłacili pożyczkę.
Istnieje duże prawdopodobieństwo, że firma Aasa nie będzie jedyną instytucją wezwaną do prawidłowego rozliczenia się z klientami, ponieważ w UOKiK toczy się jeszcze 8 postępowań wyjaśniających. Dodatkowo urząd postawił już zarzuty 20 firmom z branży finansowej, które, podobnie jak Aasa, nie zwracały kosztów klientom spłacającym pożyczki przed terminem. Zgodnie z ustawą o Ochronie konkurencji i konsumentów Prezes UOKiK ma prawo do nakładania na podmioty kar finansowych za praktyki godzące w konsumentów. Sankcja w takim przypadku może wynieść do 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary. Osoby pokrzywdzone przez firmy pożyczkowe, bezskutecznie starające się o zwrot kosztów po wcześniejszej spłacie zobowiązania, powinny domagać się swoich praw w sądzie.
Decyzja TSUE stała się nowym impulsem dla UOKiK do zintensyfikowania walki z nieuczciwymi praktykami w sprawie właściwego rozliczania się z klientami pożyczkodawców i kredytodawców przy wcześniejszej spłacie zobowiązania. Zapewne wkrótce wiele innych instytucji finansowych dołączy do Aasa i zostanie wezwanych do zaprzestania niesprawiedliwych praktyk. Niestety, wiele z tych firm pożyczkowych może popaść w problemy finansowe, gdy klienci zaczną masowo żądać zwrotu nieodpowiednio naliczonych kosztów. Gdy pożyczkodawca straci płynność finansową, będzie obowiązywała zasada „kto pierwszy, ten lepszy” przy wypłacaniu należności. Warto zatem rozważyć wystąpienie na drogę sądową, aby skutecznie odzyskać swoje pieniądze.
Jeśli brałeś pożyczkę lub kredyt i spłaciłeś ją wcześniej, lub skonsolidowałeś – skontaktuj się z nami! Bezpłatnie przeanalizujemy Twoją umowę kredytową, oszacujemy ile zwrotu prowizji Ci się należy i finalnie odzyskamy Twoje pieniądze!
Może Cię zainteresować:
SPŁACIŁEŚ WCZEŚNIEJ KREDYT? ŻĄDAJ ZWROTU KOSZTÓW!
KIEDY MOŻNA ŻĄDAĆ ZWROTU PROWIZJI?
ORZECZENIE TSUE: JEŚLI KREDYT ZOSTAŁ WCZEŚNIEJ SPŁACONY, MOŻESZ ODZYSKAĆ CZĘŚĆ WSZYSTKICH KOSZTÓW!
JAKIE JEST WYNAGRODZENIE KANCELARII PRAWNEJ W SPRAWACH O ZWROT PROWIZJI?
